Molen Verschaffelt

Naam: Molen Verschaffel, Molen De Craene

Ligging: Moleneinde 35, 9042 Desteldonk (Gent)
hoek met Nokerstraat , 1.4 km Oost van de kerk
kadasterperceel B 563
Geo positie: 51.122429, 3.800494 lill (Google)

Eigenaar: Sandra Van de Voorde, Desteldonk

Gebouwd:  1876 (steen)

Type: stenen berg molen
Functie: Korenmolen
Kenmerken:  Zeer groot toegangsportaal
Gevlucht/Rad Verwijderd
Inrichting:  Had 2 koppels maalstenen en haverbreker
Toestand: Sterk ingekorte molenromp, geïntegreerd in het woonhuis
Bescherming: Niet beschermd, niet vastgesteld als bouwkundig erfgoed
Molenaar: geen
Openingstijden: Niet toegankelijk

Beschrijving/geschiedenis:

De Molen Verschaffel of Molen De Craene Is een stenen korenwindmolen aan de zuidzijde van Moleneinde (nr. 35), nabij de hoek met de Nokerstraat, op 1,4 km ten oosten van de kerk van Desteldonk.

Oorspronkelijk was het een standaardmolen, die In 1448 door de abt van de Gentse Smt-Baafsabdij werd opgericht en staat als dusdanig op de oude kaarten Frerraris, Vandermaelen, en Popp.

Op 16 juni 1873, verkopen de erfgenamen van Leopold Roelandt de graan(wind)molen met al de draaiende werken, molenberg, rosmolen aan verkoop: Verschaffel-Buysse Emile, koopman en later molenaar te Desteldonk(notaris De Rudder).

Op zondag 12 maart 1876 rukte een stormwind het gevlucht en de wiekenas uit. De schade werd hersteld.

Stormschade, 12 maart 1876. Stormnieuws. Ver zou men moeten achteruit gaan, om een storm te vinden, gelijk wij er zondag eenen geleden hebben. Hij duurde  verscheidene uren en heeft ontelbare rampen aehtergelaten.
Te Desteldonck is benevens andere ongelukken, den onlangs gebouwden graanmolen van de heer E. Verschaffel door een rukwind, as en zeilen ontnomen en verbrijzeld, 't was treurig om aanschouwen, zoo alles kort en klein, als van eenen bliksem verpletterd.

- 21 december 1895, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Buysse)

Na zijn huwelijk in 1907 kwam Francis De Craene uit Kluizen er wonen en malen (als huurder). Zoon Camiel werd nog geboren te Kluizen op 20 juni 1913 en de volgende zoon Cyriel werd al geboren te Desteldonk op 24 augustus 1914.

- 22 november 1911, verkoop: Delebecque-Rotsaert de Hertaing Leon Marie, advocaat te Gent (notaris Cuyt, windmolen en stoommolen). Zowel de stoommolen als de Rosmolen wordt dan nog gebruikt.

- 20 september 1920, verkoop: De Craene-Van Waes Francis, molenaar te Oostakker (notaris Devaere)
Francis onttakelde hem maar behield de stoommachine.

- In 1920 brandde de molen af net nadat de aangelegde elektriciteitsleidingen in gebruik waren genomen. Het aangetaste interieur werd in 1930 verwijderd. De romp werd in 1945 verder afgeknot en raakte geprangd tussen allerlei aanbouwsels van de mechanische maalderij. Na het overlijden van Frans De Craene in 1959, werd het malen verder gezet door Camiel De Craene-Ryckaert.

- 8 juni 1958, deling: a) Decraene-Ryckaert Camile (voor naakte eigendom), molenaar te Desteldonk en b) De Craene-Van Waes Frans (voor vruchtgebruik), zonder beroep te Desteldonk(notaris Selschotter)

- 11 juli 1959, einde vruchtgebruik: a) De Craene-Ryckaert Camiel (° Desteldonk, 24 augustus 1914) (voor naakte eigendom), molenaar te Desteldonk en b) De Craene-Van Waes Frans, de weduwe (voor vruchtgebruik), zonder beroep te Desteldonk (overlijden van Frans De Craene)

- 10 december 1966, erfenis: De Craene-Rykcaert Camiel, handelaar te Desteldonk (overlijden van de weduwe Van Waes van Frans De Craene)

- 2010, eigenaar: Maarten Van Speybroeck & Sandra Van De Voorde

De stomp werd in 2010 door de nieuwe eigenaar geïntegreerd in een nieuw woonhuis, naar een ontwerp van architect Alain de Sagher. Door de afbraak van de zijgebouwen kwam de molenromp tijdelijk weer vrij te staan, maar is volledig in de nieuwbouw opgenomen.

Bronnen:

- De Werkman, 17 maart 1876, p. 1, Stormschade, 12 maart 1876.
- Paul Bauters, Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost.Vlaanderen, Gent, Provinciebestuur, 1985;
- Paul Bauters, Oostvlaams molenbestand 1986, Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25, Gent, 1986.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, jg. XV, 1961, deel 2, Gent, 1962.
- Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D­-E, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998.
- Daniel Van Acker, Michel Hendryckx, Langs het Kanaal, 1982.
- Lieven Denewet, Ongevallen met Vlaamse molens, deel 12, in: Vlaamse Molens, jg. IV, 2010, nr. 3.