Ertbuermolen

Ertbuermolen te 'Liefkensberge', Dendermondsesteenweg 822 9070 Heusden (Destelbergen) hoek met Meersakkerstraat Ertbuer op het kadasterperceel: A 29, 4,3 km N.O. van de kerk

Type: Staakmolen
Functie: Korenmolen

Gebouwd vóór 1608
Gesloopt in 1931

Beschrijving/ geschiedenis

De Ertbuermolen of Molen te Liefkensberge was een houten korenwindmolen op de wijk Ertbuer, op de hoek van de Dendermondsesteenweg en de Meersakkerstraat, op 4,3 km ten noordoosten van de kerk van Heusden. De staakmolen werd vóór 1608 gebouwd.

De molen staat afgebeeld op de kaart van PJ. Benthuys van 1725 (Rijksarchief Gent), op de kaart Ertbuer van Benthuys Carolus nr. 1296 van 1764 en op de Ferrariskaart van ca. 1775 met een bruin teken (= houten windmolen)

Eigenaars:

- vóór 1631: Guille De Poortere eigenaar en molenaar
- 1631 verkoop aan Jan Van Heesvelde, zoon van Mattys, eigenaar en molenaar
- 1634 verkoop aan Pieter Van Doorisele
- Enkele jaren later verkoop door de zoon Lauwereis Van Doorsele aan Matthys Van Eesvelde, doch de molen kwam op naam van zijn vrouw.
- 1638 Jeanneken Baerts, echtgenote van Matthys Van Eesvelde.
- 1642 Lucas De Pauw gehuwd met Lievyne Burrick († 22 februari 1673) en Pieter De Pauw;
Er ontstond een Molenaarsdynastie, immers de familie bleef bijna twee eeuwen op die molen
- 1763 Terug een Pieter De Pauw
- 1769 Frans De Pauw
- 1770 Rufien De Pauw
- vóór 1834, eigenaar: a) Colin Jacques, landbouwer te Heusden en b) De Pauw Regine, landbouwster te Heusden
- 1 februari 1836, verkoop aan mevrouw De Smet de weduwe van Jean François Schatteman, landbouwster te Heusden (notaris Droesbeke)
- 14 december 1837, deling: Pierre François Schatteman, landbouwer te Heusden (onderhandse akte)
- 24 november 1843, erfenis: de kinderen: a) Marie Thérèse Schatteman, landbouwster te Heusden, b) Marie Philomène Schatteman, landbouwster te Heusden, c) August Livin Schatteman, landbouwer te Heusden, d) Josse Schatteman, landbouwer te Heusden, e) Marie Eulatie Schatteman, landbouwster te Heusden en f) Théophile Schatteman, landbouwer te Heusden bij het overlijden van Pierre François Schatteman.
- 19 april 1876, verkoop aan Bernard Schatteman, herbergier te Destelbergen (notaris Leirens van 5/6 delen, het andere 1/6 behoorde hem reeds toe)
- 15 september 1881, verkoop aan Hendrik De Landtsheere-Schatteman, molenaar te Destelbergen (notaris De Wilde).
- 1906, verkoop en nieuwe opbouw van een korenwindmolen op het perceel 29a door molenaar Hendrik De Landtsheere. (art. 1374)

De Staakmolen werd in 1931 gesloopt.

Nabij de molen was er aan de overkant vanouds (1653) een herberg genaamd Het Meuleken.
Aan de Dendermondesteenweg was er een herberg die Hertbuermolen noemde, diezelfde herberg noemde vanaf 1960 De Meulen. 

Opmerking:
Volgens artikel 475 van de legger van de Poppkaart Heusden is het perceel A 29 waar de molen Ertbuer opstaat eigendom van Adolphe Vanden Vivere, Docteur te Gent.

Bijlage:
- Tegenover de molen, op de andere hoek van de Dendermondsesteenweg, staat nog het gebouw van de voormalige brouwerij en herberg, zogenaamd "Het Meuleken", (cf. een vermelding van 1790). Restaurant voorheen 'La Fermette' sedert 2013 heet het 'Coorboo'. Regionaal Landelijke woning met opvallende inplanting: gelegen aan een buitenbocht van de steenweg op de hoek met de Meersakkerstraat, in de wijk Ertbuer. Die site is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Bronnen:

- Molenecho’s van Lieven Denewet en Herman Holemans
- Rijksarchief Gent, Burggravie Gent, nr. 108, f^° 73.
- Rijksarchief Gent, Kaarten en plans, nr. 1397.
- Frans De Potter en Jan Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten in de Provincie Oost-Vlaanderen, reeks 1, deel 3, Gent, 1864-1870, p. 8.
- lnventaris van de wind- en watermolens in de Provincie Oost-Vlaanderen, in Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oostvlaanderen, 1961, Tweede Band, Gent, 1962, p. 102).
- Chris Bogaert en Mieke Verbeeck, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen – Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N2, Brussel - Turnhout, 1989.
- Johan RJ. De Wilde, Het toponiem 'Ertbuer meuleken' en de molen op 'den hoeck van Ertbuer' (inclusief een prijzij uit 1729), Castellum (Laarne), jg. XV, 1998, nr. 3, p. 39-57.
- Louis Gevaert, De herbergen van Heusden, Destelbergen en Beervelde, vroeger en nu,1561-2013, 2013.