Naam: Molen Buyst
Ligging: Stationsstraat, Destelbergen, Sectie B 238
Bouwjaar: Vóór 1817
Type: Stenen bergmolen
Functie: Korenmolen
Kenmerk: Romp was vroeger gewit,
nu begroeit met klimop
Gevlucht/Rad: van ca. 24 meter is verwijderd
Inrichting: Had 2 koppels maalstenen, voor haverplet en buil
Toestand: Molenromp
Bescherming: niet beschermd
Molenaar: geen
Beschrijving/geschiedenis
De stenen bergmolen om graan te malen werd opgericht vóór 1817. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in 1941 de molen onttakeld. De molenberg was dan niet meer nodig en werd afgegraven. Er werd nog verder mechanisch gemalen tot in de jaren 1965. In de jaren 1980 werd de molen verhuurd als magazijn, vandaag maakt de romp deel uit van het woonhuis, thans resteert nog de volledige molenromp, die met klimop begroeid is.
Eigenaars:
- Vóór 1817 Gilles Auman (° Destelbergen, 1745)
- Vanaf 1820 was Alphonse Auman (een zoon van Gilles, ° Destelbergen, 23 mei 1787 en gehuwd met Colette Everaert, landbouwer te Destelbergen er pachter.
- Vanaf 13 december 1825 was Alphonse Auman-Colette Everaert, landbouwer te Destelbergen de eigenaar (openbare verkoop in de herberg Sint-Joris aan Destelbergendorp, notaris Raman).
- 5 juni 1866 de weduwe kreeg het vruchtgebruik en het naakte eigendom was voor de erfgenamen van Alphonse (Alphonse Auman, † Destelbergen, 5 april 1866)
- 1881 de erfgenamen van Alphonse († Destelbergen, 15 januari 1886 Coleta Everaert)
- 25 maart 1887 verkoop aan Buyst Joseph-Van de Velde Maria, molenaar te Destelbergen (notaris De Naeyer, stenen graanwindmolen)
- 29 december 1917: erfenis de weduwe en de kinderen (Joseph Buyst, † Destelbergen, 29 december 1917, 59 jaar oud)
- overlijden van Van De Velde Maria Virginia († Destelbergen, 30 april 1920, 59 jaar)
- 30 mei 1920 afstand aan 1) Buyst Pierre Achille, molenaar te Destelbergen 2) Buyst Alice Maria Sylvie naaister te Destelbergen 3) Buyst Leopoldine Caroline Marie, breister te Destelbergen d) Buyst Celine Marie Louise, breister te Destelbergen en e) Buyst Cordule Marie, breister te Destelbergen (notaria Foll, Destelbergen)
- 25 mei 1923: afstand aan Buyst-Van Damme Petrus Achilles, molenaar te Destelbergen (notaris Foll)
- 1941 het eigendom werd omschreven als een magazijn.
- 29 maart 1942: erfenis aan de weduwe Alina Sophia Buyst-Van Damme en de kinderen (Petrus Buyst, † 29 maart 1941)
- 4 januari 1946 erfenis a) Buyst-Van Damme Petrus, de weduwe (voor 21/32 volle eigendom-+ 1/8 vruchtgebruik + 1/64 naakte eigendom), zonder beroep te Gent, en b) Van Assche-Buyst Jean (voor 7/32 volle eigendom + 7/64 naakte eigendom), zonder beroep te Gent
- Vanaf 1953 baatte Hélèna Buyst gehuwd met Jan Van Assche de molen verder uit. Vanaf 1956 werd de molen in het kadaster beschreven als een bloemstoommolen. In 1959 werd in het kadaster genoteerd dat de wieken verdwenen zijn. En vanaf dan nog uitsluitend als magazijn werd gebruikt.
- 8 maart 1965, echtgescheiden: a) Buyst-Van Damme Petrus, de weduwe (voor 21/32 volle eigendom+ 1/8 vruchtgebruik-+ 1/64 naakte eigendom), zonder beroep te Gent en b) Buyst Hélène, echtgescheiden van Van Assche Jean (voor 7/32 volle eigendom + 7/64 naakte eigendom) zonder beroep te Gent (B328a wordt beschreven als maalderij)
- 8 januari 1989, erfenis: Buyst Hélène, zonder beroep te Gent (overlijden van de weduwe Van Damme van Petrus Buyst)
- 23 juli 1989, erfenis: (er zijn 23 erfgenamen waaronder): a) nicht Van Damme Helena (voor 18/72), echtgenote Lammens Albert Georges, te Borgerhout, b) neef Van Damme-Bruggeman Lucien Firmin (voor 9/72), te Drongen, c) nicht van Damme Lucette Marie (voor ·9/72), echtgenote Van de Velde Georges, te Nazareth en d) tante Buyst Celina Maria (voor 6/72). weduwe Van Damme Remi, te Zomergem (overlijden van Helena Buyst)
- 2017, eigenaar: Anita Van Hoef
Literatuur
- Roger Poelman, Het Molenaarsgeslacht Auman te Destelbergen, Jaarboek 22 van de Heemkundige Kring De Oost-Oudburg, 1985.
- Paul Bauters, Eeuwen onder wind en wolken. Windmolens in Oost-Vlaanderen, Gent, Provinciebestuur, 1985.
- Paul Bauters, Oostvlaams molenbestand 1986, Gent, 1986. In Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen. Bijdragen, nieuwe reeks, 25.
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent, in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, jg. XV, 1961, deel 2, Gent, 1962.
- Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten D-E, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 1998.
- Louis Gevaert, Maria De Groote, Van Abeeldreef tot Zondernaamstraat, 2001, p. 210-211.
- Louis Gevaert, De Herbergen van Heusden, Destelbergen en Beervelde, vroeger en nu, 1561-2013.
De romp is nog te zien vanop de straat.
De wegel die van de kerk naar de molen liep werd in de volksmond de kerkewegel genoemd, doch de officiële naam was Molewegel, uiteraard omdat hij de kortere voetweg was naar de molen. Pas in 1951 werd de ondertussen verbrede weg de Burgemeester Jacques Cardonstraat geheten.
Naast de molen was er het café In het Molenhuis uitgebaat door Joseph Buyst zijn vrouw Maria Van de Velde. Toen Maria in 1920 overleden was, nam de zoon Petrus met zijn vrouw Alina Van Damme de molen en het café over, het café kreeg dan de naam Molenhof.
Rechtover de molen was het café In de Molenhoek en toen die herberg dicht was, werd het nabij gelegen café Den Hul net overgenomen door bieruitzetter Jules Verhoeven die prompt de naam wijzigde naar In den Meulenhoeck.
